ทำความรู้จักกับเทศกาลโล้ชิงช้า เทศกาลแห่งความสุขของชาวอาข่า

ชนเผ่าอาข่า (Akha) เป็นอีกหนึ่งชาติพันธุ์ที่มีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนานถึง 2,700 ปีและมีประเพณีรวมถึงวัฒนธรรมมากมายสืบทอดกันมารุ่นสู่รุ่น อาชีพส่วนใหญ่ของชาวอาข่าก็จะเป็นการปลูกพืชไร่ เช่นข้าวโพด ข้าว พืชผักสวนครัว และกาแฟ

ดังนั้นประเพณีวัฒนธรรมหลายๆ อย่างก็จะเกี่ยวข้องกับการเกษตร สำหรับชาวอาข่า ณ บ้านปางขอน จังหวัดเชียงรายก็เป็นหนึ่งในชาวอาข่าที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยเช่นกันและนอกจากจะเป็นแหล่งผลิตกาแฟอาราบิก้าแท้คุณภาพสูงแล้วนั้น

พวกเค้าก็ยังมีวัฒนธรรมและประเพณีที่น่าสนใจไม่แพ้กันซึ่งวันนี้เราจะขอพาทุกคนไปทำความรู้จักกับเทศกาลโล้ชิงช้า เทศกาลแห่งความสุขของชาวอาข่ากัน!

เทศกาลโล้ชิงช้าคืออะไร

เทศกาลหรือประเพณีโล้ชิงช้า มีอีกชื่อนึงว่า “แย้ขู่อ่าเผ่ว” เป็นเทศกาลแห่งการเฉลิมฉลองของชนเผ่าอาข่า (อีก้อ)ซึ่งมีความสำคัญเหมือนกับเป็นเทศกาลปีใหม่ของชาวอาข่าเลยทีเดียวโดยวัตถุประสงค์ของการจัดงานก็คือเพื่อเฉลิมฉลองหลังการเสร็จสิ้นฤดูกาลเพาะปลูกและพืชไร่พืชสวนที่ปลูกไว้นั้นมีผลผลิตพร้อมที่จะเก็บเกี่ยวไว้บริโภคแล้ว

นอกจากนี้ยังเป็นพิธีที่รำลึกและบูชาถึงเทพธิดา“อึ่มซาแยะ” ซึ่งชาวอาข่าต่างนับถือเป็นเหมือนบรรพบุรุษของพวกเค้าและเป็นผู้ที่จะประทานความชุ่มชื้นอุดมสมบูรณ์ให้กับข้าวและพืชพันธุ์ธัญญาหารที่ปลูกรวมไปถึงการแสดงออกถึงการให้เกียรติสตรีทุกคนในชนเผ่าอีกด้วยช่วงเวลาที่จัดเทศกาลจะเป็นช่วงที่พืชไร่กำลังเจริญงอกงามพร้อมสำหรับการเก็บเกี่ยว อยู่ในช่วงปลายเดือนสิงหาคมถึงต้นเดือนกันยายนการแต่งกายในพิธี

ทุกๆ คนในงานจะแต่งกายด้วยชุดชนเผ่าอย่างเต็มยศ ทั้งเสื้อผ้าหน้าผมและเครื่องประดับต่างๆที่เตรียมเอาไว้ตลอดปีก็จะเอามาใส่ในงานนี้โดยเฉพาะเลยล่ะ และประเพณีนี้ยังมีความสำคัญต่อผู้หญิงทุกคนจึงมักจะแต่งตัวสวยงามที่สุดและใส่เครื่องหัวกันแบบจัดเต็มกิจกรรมทั้ง 4 วัน
โดยรวมแล้วจะเป็นการเฉลิมฉลอง เต้นรำ โล้ชิงช้า และร้องเพลงกันของคนในหมู่บ้าน โดยจะจัดงานทั้งหมด 4 วันเริ่มจากวันแรกจะให้ผู้หญิงเป็นคนไปตักน้ำจากแหล่งน้ำศักดิ์สิทธิ์ในหมู่บ้านเพื่อนำมาแช่ข้าวเหนียวที่ผสมงาดำสำหรับการเซ่นไหว้บรรพบุรุษ

ในวันที่ 2จะเป็นหน้าที่ของพวกผู้ชายที่จะช่วยกันตัดไม้เพื่อมาทำชิงช้า และเมื่อทำงานเสร็จเรียบร้อยแล้ว ในตอนค่ำๆก็จะมีการฉลองด้วยการเต้นรำอย่างสนุกสนานถึงเช้ามีการนำไม้ไผ่มาทำเป็นเครื่องดนตรีเพื่อสร้างเสียงประกอบจังหวะการเต้นเรียกว่า “ตุ๊บองฉ่อง”วันถัดมาจะเป็นวันของการโล้ชิงช้า ทุกคนทั้งผู้ชายและผู้หญิงจะแต่งตัวสวยงามมาพบปะพูดคุยกันและผลัดกันดึงชิงช้าพร้อมร้องเพลงไปด้วย

ส่วนเด็กๆ ก็จะมีชิงช้าเด็กสำหรับเล่นอยู่ที่หน้าบ้านส่วนในตอนกลางคืนก็จะเต้นรำและมีการเล่นตุ๊บองฉ่องเหมือนวันที่ 2 สำหรับวันสุดท้ายทุกคนจะออกมาโล้ชิงช้าเพื่อเป็นสิริมงคลของตัวเองและครอบครัวรวมทั้งมีการผูกสายชิงช้าก่อนตะวันตกดิน ก็เป็นอันจบเทศกาลนี้อย่างสมบูรณ์
สำหรับใครที่สนใจอยากจะมาเที่ยวเชียงรายในช่วงเทศกาลโล้ชิงช้าก็ถือเป็นการท่องเที่ยวที่น่าสนใจและคงจะสร้างประสบการณ์ใหม่ๆ ให้กับทุกคนได้อย่างดีเลยล่ะ และที่สำคัญอย่าลืมแวะชิมผลิตภัณฑ์จากชุมชนอาข่า ณ บ้านปางขอน จังหวัดเชียงรายอย่างกาแฟอาราบิก้าแท้ๆ 100% กาแฟคุณภาพอันดับหนึ่งของไทยกันนะคะ!